David van Reybrouck hield een indrukwekkende Huizingalezing. Hij begon met het uitspreken van de verwachting dat de toehoorders misschien hadden gehoopt dat hij over Indonesië zou praten, over Congo, over het kolonialisme, en over welke schuld en verantwoordelijkheid wij daarvoor in het heden dragen.

Hij zegt: ‘Welaan dan, ja dát is wat ik wil doen. Laat ons vandaag over kolonialisme praten, over schuld en verantwoordelijkheid en de rol van het westen. Maar niet enkel achteruitblikkend. Want zelfs als we met het kolonialisme uit het verleden ooit helemaal in het reine zijn gekomen, dan nog hebben we steeds niets gedaan aan de dramatische wijze waarop we nu de toekomst kolonialiseren. De mensheid palmt de komende eeuw in met dezelfde medogeloosheid, hebzucht en kortzichtigheid waarmee in vroeger tijden werelddelen werden toegeëigend. Kolonialisme is niet langer iets territoriaals, maar iets temporeels geworden. Wij gedragen ons als de kolonisatoren van de toekomstige generaties. Wij ontnemen hen hun vrijheid, gezondheid, misschien zelfs hun leven. Wij doen alsof zij er niet zijn. Alsof hun land het onze is.’

Luister hier naar wat Reybrouck vertelt over hoe ambitieus klimaatbeleid veel sneller tot stand kan worden gebracht als je de burger erbij betrekt.

In Future Affairs voeren Wouter van Noort en Jessica van der Schalk gesprekken met pioniers en denkers die maar een ding voor ogen hebben: een betere toekomst. In deze aflevering is filosoof en schrijver Haroon Sheikh aan het woord over artificiële intelligentie. Hij legt uit dat AI een systeemtechnologie is die net zo veel gevolgen voor de samenleving zal hebben als het gebruik van elektriciteit. ‘Zo verlengde elektriciteit de dag, maar verbeterde ook de positie van vrouwen erdoor. Denk aan dingen als de was doen, fysiek zware activiteiten die veel tijd kosten.’

Interessant is ook wat Haroon Sheikh zegt over de mythevorming rondom AI, die ouder is dan AI zelf. ‘Heel veel oude culturen hadden al mythes, fantasieën over iets wat we nu AI zouden noemen. De Grieken bij uitstek. Zij dachten al na over artificieel gevormde vormen van intelligent leven. De eerste seksrobot was Galatea, het standbeeld van Pygmalion, dat was zo’n mooi standbeeld dat de godin Aphrodite dat uiteindelijk voor hem tot leven heeft gewekt. {…} Je kan ook denken aan the creature uit Frankenstein. Deze verhalen maken onderdeel uit van het culturele repertoire waarmee we naar technologieën kijken.’

In deze podcast van Bits of Freedom is schrijver, literair essayist en rechtsfilosoof Maxim Februari te horen. Hij spreekt over de effecten die data-sturing gaan hebben op ons rechtssysteem.

"Ik denk dat er in het bestuur heel veel rekening wordt gehouden met dat het ontzettend handig is om data te gebruiken. Om te gaan besturen en om een aantal juridische problemen op te lossen. En dat er heel weinig over na wordt gedacht wat dat betekent voor de rechtsbescherming van burgers. Als we voor het nageslacht nog iets overeind willen houden op het gebied van mensenrechten, grondrechten dan moet je daar veel harder op lopen"

Luister hier de hele podcast van  Bits of Freedom.